ماساژ همواره به عنوان یک روش درمانی جهت آرامش و زیبایی مورد استفاده بوده است.در معنای گسترده طب فشاری یا ماساژ امروزه به عنوان یکی از شاخه‌های علم درمانی جامع‌نگر (Holistic Therapy) راهی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری ها و موجب رفع خستگی شخص و بازیابی انرژی از دست رفته عضلات او می شود. علم ماساژ که آمیخته ای از طب سنتی و متودهای فیزیولوژی و آناتومی می باشد ، چندین سال قبل از میلاد در کشورهای اروپایی وکشورهای شرقی مثل چین و ژاپن رواج داشته است . در ایران قدیم ماساژ به صورت مشت و مال پرکاربرد بوده اما امروزه کاربرد وسیع تری پیدا کرده چرا که به دلیل افزایش انتقال بیماری های خونی ایدز و هپاتیت طب سوزنی جای خود را به طب فشاری داده است. در واقع به موجب تکنیک هایی که توسط فرد ماساژ دهنده و یا دستگاه های ماساژور انجام می شود و فشار دادن نقاط خاصی از بدن ، عضلات شخص تحریک گشته و این امر موجب از بین رفتن درد و تعادل انرژی می شود.
چگونه ماساژ به بدن کمک می‌کند؟
یک ماساژ از لحاظ جسمی و روحی روی فرد تأثیر می‌گذارد، از لحاظ جسمی موجب آرام سازی و کشش عضلات،کمک به جریان خون وریدی و اکسیداسیون خون و کشش بافت هم‌بندی مفاصل می گردد. از لحاظ ذهنی، ماساژ موجب کاهش تنش و اضطراب شده و هوشیاری بدن را افزایش داده و موجب بازیابی انرژی از دست رفته بدن و به طور کلی شور و نشاط می شود.
اثرات ماساژ بر دستگاه‌های مختلف بدن
دستگاه عصبی ما مشابه یک شبکه الکتریکی وسیع از «غدد درون ریز» بوده که کلیه قسمت های بدن ما را به هم مرتبط و هماهنگ می‌سازد. فشار خون، تعداد تنفس و چگونگی هضم غذا همه به وسیله مغز کنترل می گردند. ارتباط دستگاه عصبی و ارسال اطلاعات به مغز به وسیله حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی و لامسه) صورت گرفته و به موجب آن عمل ارتباط با محیط خارجی را تنظیم می‌کند.
ماساژ و تمرینات بدنی با نوازش های شفادهنده متنوع، می‌تواند در تعادل دستگاه عصبی و اصلاح تعادل فیزیکی و موازنه بدن بسیار مؤثر باشد. پوست و عضلات بدن حاوی اتصالات عصبی بسیاری بوده و ماساژ آرام و متعادل به نوبه خود موجب تسکین و حفظ سلامتی می‌شود.انقباض و انبساط دستگاه عضلانی اسکلتی سبب حرکت می شوند، هر چند این حرکات ممکن است با اسپاسم و بافت غیر عادی ادغام شوند و دردناک باشند و حتی عضلات شل شده و تحلیل روند.
برای مثال، ورزشکاران می‌توانند به میزان زیادی از درمان با ماساژ بهره مند شوند.همه حرکات استخوان در مفاصلی مانند شانه، گردن، ران، زانو و ستون فقرات رخ می‌دهند.بسیاری از مکاتب شفادهنده، عقیده دارند که دوام جوانی و وجود سلامتی تا حد زیادی به قابلیت انحنای مفاصل بستگی دارد. تمرکز ماساژ بر آزادسازی مفاصل بوده و بنابراین به حفظ حالت ایستاده و با نشاط بدن و رهایی از ورم مفاصل کمک می کند.
از آنجا که اعصاب، شریان‌ها و وریدها از میان مفاصل و عضلات عبور می‌کنند، در نتیجه ناهنجاری در دستگاه عضلانی و اسکلتی می‌تواند بر عملکرد صحیح سوخت و ساز بدن تاثیر گذارد.برای مثال در عصب هایی مثل عصب واگ که از جمجمه منشأ می‌گیرد محدودیت های عضله و مفصل در اطراف این ناحیه می‌تواند عصب واگ را مختل نموده و در عملکرد حلق و قفسه سینه و تنفس و حفره های شکم اختلال ایجاد شود.
با این مثال میتوانید به خوبی تاثیر ماساژ گردن بر روی تنفس و سوخت و ساز و هاضمه بدن را دریابید.ماساژ همچون تلمبه ای با آزاد کردن عضلات و عروق داخلی آن ها دستگاه گردش خون را نیز بهبود بخشیده ،موجب افزایش گردش خون به داخل بافت ها شده و با عبور مایع لنف به داخل خون موجب دفع مسمومیت شخص شود .
ماساژ و کاهش وزن
طبق تحقیقات علاوه بر رژیم غذایی مناسب و ورزش ماساژ می تواند نقش بسزایی در کاهش بافت چربی و تناسب اندام نقش داشته باشد.ماساژ در ناحیه بافت چربی و بافت زیرجلدی سبب افزایش جریان خون و رسیدن مواد مغذی به بافت ها و افزایش سوزاندن چربی در این نواحی می شود.
تکنیک های ماساژ و معرفی آنها
1. ماساژ شیاتسو
2. ماساژ نقطه ای فشاری
3. ماساژ گرمایی مادون قرمز
4. ماساژ به شیوه فشاری
5. ماساژ ارتعاشی یا ویبره
6. ماساژ نورد یا کوفتن بدن
7. ماساژ ضربه ای
8.ماساژ التراسونیک / ماساژ سونوگرافی
9. ماساژ تحریک الکتریکی
شیاتسو کلمه ای ژاپنی و در تکنیک‌های ماساژ به صورت کلمه به کلمه به معنی «فشار انگشت» است: کلمه "shi"به معنای "انگشت" و "atsu" شیاتسو به معنای فشار است.در این نوع ماساژ با استفاده از انگشتان دست و ماساژ اعضایی همچون لاله گوش، بالای ابرو، گودی چشم ها، زیرگونه ها بسیاری از مشکلات و بیماری های مضمن گوارشی و انواع سردردها بهبود می یابد.
ماساژ نقطه ای فشاری به روش های مختلفی با انگشت شست، مشت و پاشنه ی دست چربی های زیر جلدی مفاصل را ماساژ می دهد.در ماساژ ضربه ای، ارتعاشی و نورد (مانند مشت و مال) از ضربه، لرزش، ارتعاش و کوبیدن برای از انقباض در آوردن ماهیچه ها و افرایش گردش خون استفاده می شود. ماساژ اولتراسونیک نیز با استفاده از لرزشی که حاصل از امواج مافوق صوت می باشد گردش خون در ماهیچه ها را افزایش داده و در ماساژ تحریک الکترونیکی با استفاده از یک جریان الکتریکی ملایم برای تحریک اعصاب عضلات و کاهش درد استفاده می شود.
ماساژور پا
این نوع از ماساژ موثر در درمان گونه ای از اختلالات عصبی مثل سندرم بی قراری پا می باشد .این نوع سندروم موجب اختلال در خواب و تپش شده و فرد مایل به حرکت کششی در پاهایش می شود.از آنجایی که اغلب افراد کمتر از عضلات پاهایشان استفاده کرده و در طولانی مدت پا در کفش های نامناسب و تنگ احساس ناراحتی می کند بنابراین گردش خون در کف پا کاهش می یابد.
استفاده از دستگاه های ماساژور پا موجب انتقال اکسیژن و افزایش گردش خون گشته سلول های لنفاوی را تحریک کرده و موجب جلوگیری از واریس و حتی رفع عوارض سکته ی مغزی شود.البته این کار بایستی به صورت مداوم به صورت روزانه 10 دقیقه مورد استفاده قرار گیرد.
ماساژور چشم
ماساژ عضلات اطراف چشم و شقیقه ها علاوه بر رفع خستگی عضلات این ناحیه بر روی اعصاب این نواحی تاثیر به سزایی داشته یكی از موثر‌ترین راه‌ها برای كاهش فشارهایی است كه در طول روز بر این عضلات وارد می‌شود.
ماساژ این عضلات علاوه بر آن‌كه خستگی روزانه را از این ناحیه بیرون می‌كند موجب تسریع گردش جریان خون شده و از بروز خشكی چشم، سردرد و دردهای شایع چشم به ویژه در ساعت‌های پایانی روز پیشگیری كند.بسیاری از افرادی كه از كامپیوتر زیاد استفاده می‌كنند ساعت مطالعه زیادی دارند یا زمان زیادی را به تماشای تلویزیون می‌گذرانند در ساعت های پایانی روز به این ماساژ احتیاج پیدا می‌كنند.
ماساژور کتف و گردن و کتف
مفصل گردن و کتف از جمله مفاصلی است که در طی روز و انجام فعالیت های روزانه بسیار در معرض درد و کوفتگی می باشند. این امر به خصوص برای کسانی که نشستن های طولانی دارند و مدام باید به پایین نگاه می کنند مانند تایپیست ها،کارمندان ،دندان پزشکان و حتی راننده های که مدت زیدی در حال رانندگی بوده و زمان زیادی را در ترافیک می گذرانند اشخاصی که مطالعه زیادی دارندو ورزشکارانی که گاها حرکات غیر ارادی در گردن دارند شایع تر می باشد. استفاده از ماساژور کتف و گردن باعث افزایش گردش خون و تسکین درد در نقاط مورد نظر می گردد. در نتیجه شخص احساس آرامش بیشتری داشته و حتی از استرس وی کاسته می شود.