اگر مقالات بیلیارد را دنبال کرده باشید میدانید که یک بازیکن بیلیارد همانند یک ریاضیدان عمل میکند. هردو از ریاضی استفاده میکنند، تفاوت این است که یکی از آنها به صورت عملی از ریاضیات استفاده میکند ولی خود این را نمیداند، این فرد همان بازیکن بیلیارد ما است. وقتی به بازی بیلیارد نگاه کنیم اگر کمی دقت کنیم متوجه نفوذ زیاد ریاضیات در آن میشویم.
اگر میخواهید در رشته ی بیلیارد بازیکن خوبی شوید، باید مانند هر رشته ی دیگر تلاش کنید و فوت کوزه گریش را یاد بگیرید.کار یک ریاضیدان با هندسه، محاسبات و غیره است. بازیکن بیلیارد نیز باید تمام این موضوعات را بداند و از آنها استفاده کند.
1- بازیکن بیلیارد باید زاویه ها را بشناسد.
با تمرین زیاد بازیکن ها یاد میگیرند به توپ چگونه ضربه بزنند که در زاویه و مسیر دلخواه آنان حرکت کند. یکی از قانون هایی که در بیلیارد زیاد استفاده میشود قانون بازتاب نور است که منشا آن هندسه است. این قانون در فیزیک هم کاربرد دارد. قانون نور میگوید زمانی که نور با جسمی برخورد میکند تغییر مسیر داده و در همان زاویه ای که با جسم برخورد کرده بود به مسیر خود ادامه میدهد.
فرض کنید اگر به کیوبال با زاویه ی 30 درجه ضربه بزنیم، بعد از این که به باند برخورد کرد با زاویه ی 30 درجه به مسیر خود ادامه میدهد. با دانستن همین نکته ی ساده میتوانیم از آن استفاده کنیم و در بازی جلو بی افتیم.
2- قانون مثلث های همنهشت
وقتی که کیوبال و توپ هدف در شرایطی باشند که نتوان به صورت مستقیم ضربه زد و توپ هدف را وارد سبد کرد، بازیکن مجبور است به صورد غیر مستقیم به توپ هدف ضربه بزند. در این شرایط به کیوبال به گونه ای ضربه میزنیم که به باند میز برخورد کند، در زاویه ای که میخواهیم تغییر جهت داده و به توپ هدف برخورد کند. این ضربات در بازی کاربرد بسیار زیادی دارند، زیرا معمولا در بیلیارد شرایط مساعد نیست و توپ ها در شرایط بدی قرار دارند که نمیشود به آنها ضربه زد.
3- یکی بودن زاویه ها
گاهی اوقات زاویه هایی که توپ ها میسازند یکی هستند. در شکل زیر مشاهده میکنید که زوایا برابر هستند اما اندازه ی مثلث ها با هم متفاوت است. همانطور که میبینید مثلثی که توسط توپ هدف (توپ قرمز رنگ) ساخته شده است کوچک است و مثلثی که توسط کیوبال (توپ سفید رنگ) ساخته شده چند برابر ان است. در این موقعیت بازیکن میتواند با تجسم کردن فضا و مسیری که کیوبال قرار است در آن حرکت کند ضربه بزند.
4- ضربات کات دار با کیوبال
کیوبال دایره است و زاویه ای در آن وجود ندارد. توپ سفید نقاط مختلف زیادی روی خود دارد. بازیکنان حرفه ای تمام این نقاط را میشناسند. با ضربه زدن به هر نقطه از کیوبال جهت حرکت، سرعت، چرخش و... تحت تاثیر قرار میگیرد. در بازی بیلیارد اکثر ضربه ها با زاویه هستند و مستقیما به وسط توپ ضربه زده نمیشود. دلیل این امر شرایطی است که روی میز به وجود می آید. موقعیت هایی که توپ ها در آن قرار میگیرند موجب میشود تا در بیشتر اوقات نتوان مستقیما به توپ هدف ضربه زد. بنابراین بازیکن مجبور میشود تا از ضربات کات دار استفاده کند.
5- ضربات گِلَنس
این ضربات تقریبا مانند ضربات کات دار است. تفاوت این 2 ضربه این است که ضربات کات دار معمولا قدرتی هستند اما ضربات گلنس آرام هستند. این ضربات زمانی استفاده میشوند که توپ هدف در موقعیت نزدیک سبد باشد و بخواهیم. در این شرایط اگر بخواهیم با ضربات قدرتی توپ را وارد سبد کنیم ممکن است به خاطر شدت ضربه توپ وارد سبد نشود و از محیط دور شود. ضربات گلنس معمولا مخصوص مسافت های کوتاه هستند.
همانطور که در توضیحات گفته شد بیلیارد بازی ای است که ریاضیات و هندسه در آن تاثیر فوق العاده دارد. بازیکنان بیلیارد بدون آن که توجه کنند روزانه ساعت ها فعالیت ریاضی انجام میدهند بدون آن که متوجه شوند. جالب نیست؟
ادامه ی مقاله در چگونه مانند یک ریاضیدان بیلیارد بازی کنیم؟(قسمت دوم) .